توصیه های مسافرتی کشور عراق

لزوم داشتن گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار برای سفر به عراق؛ اخذ بیمه نامه حوادث که در کشور عراق قابلیت بهره‌گیری از خدمات بیمه‌ای را داشته باشد، ضروری است. هزینه پرداخت خدمات پزشکی در عراق بسیار گران است. لذا اولا افراد باید دارای بیمه مسافرتی و درمان باشند و ثانیا اینکه بیماران خاص مانند دیالیز‌ی‌ها به علت نبود زیرساخت و امکانات لازم در ایام شلوغ اربعین به عراق سفر نکنند؛

مهمترین مسائل و مشکلاتی که اتباع ایرانی مقیم با آن مواجه هستند:

لزوم داشتن گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار برای سفر به عراق؛

اخذ بیمه نامه حوادث که در کشور عراق قابلیت بهره‌گیری از خدمات بیمه‌ای را داشته باشد، ضروری است. هزینه پرداخت خدمات پزشکی در عراق بسیار گران است. لذا اولا افراد باید دارای بیمه مسافرتی و درمان باشند و ثانیا اینکه بیماران خاص مانند دیالیز‌ی‌ها به علت نبود زیرساخت و امکانات لازم در ایام شلوغ اربعین به عراق سفر نکنند؛

شایسته است افراد مسن و بانوان با یکی از محارم یا بستگان خود سفر کنند؛

همراه نداشتن داروها و قرص های مسکن و کدیین دار(همراه داشتن آن جرم محسوب می شود)؛

همراه نداشتن مواد مخدر، حتی به میزان اندک که در اکثر موارد کشف و فرد را روانه زندان خواهند نمود؛

در ایام نزدیک به اربعین حسینی، مسیر تردد به سامراء برای جلوگیری از ازدحام از حدود ۱۵ کیلومتری به روی خودروها بسته خواهد شد و زائران باید توانایی پیاده روی مسیر مذکور را داشته باشند؛

همراه داشتن تصویر گذرنامه، شناسنامه و کارت ملی در داخل تلفن‌های همراه برای موارد ضروری؛

ثبت شماره تماس خانواده و بستگان خود در ایران (حداقل سه شماره) در کیف یا کوله مسافرتی یا چمدان زائر؛

همراه داشتن مبالغ مکفی پول (دینار یا ارز خارجی، ترجیحا دلار) برای هزینه‌های سفر و پرداخت کرایه خودرو در مسیرهای تردد (بهتر است زائران دینار عراقی برای خرج و مخارج و کرایه رفت و آمد و… به همراه داشته باشند و تبدیل پول نیز بهتر است در ایران صورت گیرد)؛

در مسیرهای زیارتی و بین شهرها، سعی بر حرکت گروهی و چندین نفره با دوستان و آشنایان توصیه می‌شود؛

دقت نظر کافی برای حفظ و مراقبت از وسایل شخصی از گزند سارقین احتمالی داشته باشید؛

زمان بندی ترددها بین اماکن مقدسه در طول روز باشد، زیرا وضعیت جاده‌های عراق مناسب نیست و رانندگان بعضا قوانین و مقررات را رعایت نمی‌کنند و اکثر تصادفات به علت خواب آلودگی و عدم رعایت قوانین رانندگی توسط رانندگان و نیز خرابی جاده است؛

در مراودات و مکالمات روزمره توجه داشته باشند که اتباع عراق بعضا زبان فارسی را بلد هستند، لذا؛ باید مراقب حرف‌ها و سخنان خود باشند و رعایت آداب اخلاقی اسلامی را در طول سفر بنمایند؛

در طول مسیر مراقب رژیم غذایی خود بوده و حتی‌الامکان از خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی‌های ناهمگون خودداری نمایند؛

نظم و انضباط را در مواکب و حسینیه‌ها رعایت نموده و سایرین را هم تشویق نمایید؛

با استفاده از قابلیت‌های تلفن گوشی‌های همراه، لوکیشن محل اقامت خود در عراق را در گوشی‌های تلفن همراه خود ذخیره نمائید تا در صورت لزوم امکان دسترسی به همراهان شما فراهم شود؛

از همراه آوردن سوئیچ ماشین، موتور و کارت‌های بانکی و شناسایی متعدد اجتناب گردد؛

در صورت بروز حادثه یا نزاع در اسرع وقت، مراتب را به نزدیک‌ترین نمایندگی ج.ا.ایران در عراق اطلاع دهند؛

در زمان‌های شلوغی و ازدحام جمعیت از مراجعه به طلافروشی‌ها و مراکز خرید اجتناب نمایند؛

داشتن کیسه مخصوص گردن آویز که در زیر لباس ها قرار می‌گیرد و نگهداری گذرنامه و پول و اشیاء مهم در آن و مراقبت از آنها، چرا که در عراق سارقان در کمین افراد بی‌دقت هستند؛

داشتن یک کارت گردن آویز که مشخصات فردی و مخصوصا شماره ملی، آدرس و شماره تلفن بستگان در ایران بر روی آن نوشته شده باشد؛

همراه داشتن مواد مخدر و داروهای غیر مجاز حتی اگر فرد به مقدار خیلی کم هم داشته باشد، در عراق مجازات سنگین به همراه دارد؛

کسانی که کهولت سن یا بیماری‌های ذهنی داشته باشند، اکیدا تنها به عراق سفر نکنند؛

در ایام اربعین حسینی، معمولا حمل و نقل رایگان بسیار محدود است و در اکثر اوقات باید کرایه سفر را پرداخت نمایند؛

اسکان و تغذیه رایگان در ایام اربعین حسینی فقط تا روز اربعین بوده و از عصر آن روز تعطیل می‌شود؛

از تاریخ سوم آبان ماه ۱۴۰۰، کلیه اتباع ایرانی که از مرزهای هوایی وارد عراق می شوند، نیازی به اخذ روادید(ویزا) کشور عراق ندارند. درج مهر ورود در گذرنامه اتباع ایرانی در مرزهای هوایی عراق، به منزله صدور مجوز اقامت سی روزه برای دارندگان گذرنامه ایرانی خواهد بود؛

اقامت بیش از سی روز، نیازمند اخذ موافقت و مجوز از اداره اتباع خارجی( تحت نظارت وزارت کشور) در داخل عراق است؛

برای ورود به کشور عراق از مرزهای زمینی نیز نیاز به اخذ روادید نیست. ضمنا، خروج از مرزهای زمینی عراق به مقصد کشورمان صرف نظر از اینکه ورود از مرزهای هوایی صورت گرفته باشد یا زمینی، نیز بلامانع است. نکته مهم اینکه مهر ورود به اقلیم کردستان عراق صرفا برای تردد در این حوزه بوده و سفر به خارج از اقلیم کردستان (جنوب عراق و عتبات عالیات ) مشمول عابر غیرمجاز بوده و مجازت زندان از ۳ ماه تا ۳ سال را به همراه خواهد داشت؛

حتی المقدور سعی شود از سفر به استان‌های موصل، الانبار و الرمادی به دلیل وجود برخی هسته‌های تروریستی اجتناب گردد؛

در اماکن شلوغ، مواظب وسائل شخصی از جمله گذرنامه و مدارک هویتی و ارز همراه و وسائل گران قیمت باشید؛

علاوه بر این در هنگام عقد قراردادهای تجاری، رعایت تمامی مراحل قانونی و حقوقی لازم مطابق قوانین و مقررات کشور عراق با مشورت افراد مطلع از جمله وکلای حقوقی معتبر کشور عراق مد نظر قرار گیرد؛

با توجه به اینکه، عمدتا اتباع ایرانی جهت زیارت اماکن مقدس به عراق تردد می نمایند از سفر به سایر اماکن به صورت فردی یا بدون اطلاع نمایندگی‌های ج.ا.ایران در عراق اجتناب نمایند؛

عمدتا در مناطق و نواحی دورتر از کانون‌های اصلی جمعیت و نیز در مناطقی که به هنگام بروز اعتراضات خیابانی، دستخوش هرج و مرج می‌گردد، از نزدیک شدن به این مناطق اجتناب گردد؛

سفر و جاده

1) خودرویی که با آن قصد سفر به کشور عراق را دارند به نام صاحب گذرنامه باشد یا وکالتنامه ترجمه شده به عربی، ممهور به مهر وزارت خارجه در خصوص بهره برداری از خودرو مذکور را به همراه داشته باشند.

گواهینامه بین المللی برای تردد به کشور عراق را از مراجع قانونی دریافت نمایند. از حمل و نقل وسائل و کالاهای ممنوعه به عراق با خودرو ممانعت بعمل آورند و تمامی مدارک مسافرتی جهت سفر با خودرو را به همراه داشته باشند.

2) سرعت مجاز در جاده‌های عراق با توجه به علائم راهنمایی و رانندگی الزامی است.

با توجه به جاده‌های غیراستاندارد در مسیرهای بین شهری عراق، رعایت حداقل سرعت با احتیاط کامل در هنگام سفر توصیه می‌گردد. بستن کمربند ایمنی و توجه به رعایت علائم رانندگی نیز الزامی است.

3) با توجه به اینکه بعضی از رانندگان در عراق، توجهی به حداکثر سرعت مجاز در جاده ها ندارند؛ لذا، رعایت احتیاط کامل در تمامی مسیرهای رانندگی در عراق توصیه می‌گردد.

خودروهای خود را حتما در پارکینگ‌های قانونی عراق نگهداری نمایند و از توقف در کنار جاده اجتناب شود. ضمنا، خودروهای باری سنگین دارای محدودیت تردد در داخل شهرها به لحاظ زمانی هستند و علاوه بر این به استثنای عبور از بزرگراه‌ها، برای ورود به خیابان‌‌های فرعی شهر نیازمند اخذ مجوز از مراجع مربوطه به لحاظ مسائل امنیتی و ضدتروریسم هستند.

4) در رابطه با خودروهای شخصی سبک (سواری) هیچ گونه محدودیت خاصی مشابه آنچه که در پایتخت و برخی شهرهای بزرگ ایران رایج است، وجود ندارد. تنها محدودیت در شهر بغداد، متوجه برخی نقاط شهر در منطقه موسوم به سبز (الخضراء) است. علاوه بر اینها به دلایل امنیتی و مقابله با تروریسم، همواره می‌بایست تمامی مدارک و اوراق هویتی و مالکیتی خودرو در اختیار باشد تا به ماموران نشان داده شود.

5) استفاده از اپلیکیشن‌های مسیریابی معتبر در موبایل برای یافتن مسیرهای عبور و نیز اطلاع از ترافیک و راهبندان‌های احتمالی توصیه می شود.

6) از الزامات سفر به خارج از کشور داشتن کاپوتاژ بین المللی خودور و نصب پلاک بین المللی قبل از خروج، همچنین گرفتن کاپوتاژ در مبداء ورودی به کشور متناظر به همراه داشتن گواهینامه بین‌المللی می‌باشد.

جاده‌های اقلیم کردستان از نظر کیفیت آسفالت و خط ‌کشی مناسب همچنین علائم راهنمائی و رانندگی در سطح پایین قرار دارد بنابرین با رعایت احتیاط و سرعت مناسب رانندگی نمایند تا دچار سانحه نشوند. دربعضی از چهارراه‌ها بجای چراغ راهنما افسر راهنمایی و رانندگی ایستاده است، بدیهی است فرمان مامور مذکور درحکم حرکت یا توقف لازم الاجراست و سرپیچی از آن مشمول جریمه و مشکلات خواهد شد. در ایست و بازرسی‌ها باید همکاری کامل با ماموران صورت پذیرد تا مسافران دچار مشکلات نشوند، به دلیل وضعیت نامناسب جاده از مسیر پرویزخان به سلیمانیه دقت کافی داشته باشند تا دچار سانحه نشوند.

تروریسم

مهمترین گروه تروریستی فعال در عراق، گروه تکفیری داعش است که طی سالهای ۲۰۱۴ الی ۲۰۱۷، علاوه بر اشغال حدود یک سوم از قلمرو عراق، دارای هسته‌های تروریستی متعدد در سایر مناطق عراق بوده و در مقاطع مختلف اقدام به بمب‌گذاری و طراحی حملات تروریستی علیه شهروندان عادی نموده است. در حال حاضر تمام قلمرو تحت اشغال این گروه تروریستی آزاد شده و قدرت و فعالیت‌های این گروه به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، مع‌الوصف هسته‌های تروریستی وابسته به این گروه هراز چند گاهی با هدف ایجاد رعب و وحشت و نیز اعلام موجودیت، اقدام به عملیات‌های تروریستی در داخل عراق می‌کنند.

برخی از گروه‌های تکفیری و تروریستی دیگر مانند القاعده، یا برخی از گروه‌هایی که با اسامی پوششی و ناشناخته فعالیت می‌کنند نیز حضوری کمرنگ در عراق دارند ولی فعالیت آنها در مقایسه با گروه داعش، چندان چشمگیر نیست. طبیعتا عده زیادی از اعضای این گروه‌های تروریستی از اتباع عصیانگر و شورشی عراق بوده و گرایشات افراطی و وابستگی آنها به عوامل بعثی و برخی از کشورهای خارجی، موجب عضویت و فعالیت آنها در این گروههای تروریستی شده بود، ولی پس از شکست بزرگ داعش در سال ۲۰۱۷ بخش عمده این افراد همکاری خود با داعش و سایر گروه‌های تروریستی را متوقف و از عملکرد سابق خود ابراز ندامت کردند. برخی از آنها نیز بازداشت و محاکمه شدند. در حال حاضر استان‌های غربی و شمالی عراق (خصوصا استانهای نینوی، صلاح‌الدین، دیالی و الانبار) همچنان پرخطر و شاهد اقدامات پراکنده‌ی تروریستی توسط عوامل داعش است. در عین حال هسته‌های تروریستی این گروه در مقاطع خاصی با هدف قدرت‌نمایی و ایجاد رعب و وحشت، اقدام به عملیات تروریستی در مناطق جنوب و شیعه‌‌نشین عراق می‌کنند.

البته با توجه به تدابیر شدید امنیتی اتخاذ شده از سوی دولت و نیروهای مسلح عراق، این قبیل موارد طی سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته است. پس از سرنگونی رژیم بعثی عراق در سال ۲۰۰۳، اقدامات تروریستی و بمب‌گذاری در مناطق مختلف عراق توسط گروه‌های وابسته به حزب بعث یا سایر گروه‌های تروریستی و تکفیری، به میزان چشمگیری در عراق افزایش یافت، به گونه‌ای که بمب‌گذاری در شهرهای مختلف عراق، بعضا بصورت روزانه انجام می‌شد، ولیکن طی سه سال اخیر و خصوصا پس از شکست گروه داعش، این قبیل اقدامات تروریستی به میزان قابل توجهی کاهش یافته و تعداد آنها بسیار اندک می‌باشد، هرچند همچنان احتمال وقوع آن وجود دارد، لذا توجه به ملاحظات و توصیه‌های امنیتی نهادهای مسئول در خصوص تردد به برخی از مناطق خاص – یا در مقاطع زمانی مشخص – بسیار حائز اهمیت بوده و کاملا ضروری است.

قوانین و مقررات گمرکی

بر اساس دستورالعمل گمرک عراق هر مسافر هنگام ورود یا خروج از خاک عراق باید موارد زیر را اعلام کند:

الف) پول مازاد بر (۱۰۰۰۰) ده هزار دلار آمریکا یا معادل آن به سایر ارزهای خارجی.

ب) سنگ‌ها و فلزات گران بها در صورتی که ارزش آنها بیش از (۱۰۰۰۰) ده هزار دلار آمریکا باشند.

ج) اسناد مالی قابل معامله برای دارنده آن و یا از طریق شخص یا خدمات پستی یا حمل و نقل یا هر وسیله دیگری در داخل یا خارج عراق حمل می‌شود و ارزش آن بیش از (۱۰۰۰۰) ده هزار دلار آمریکا باشد. همچنین برخی همراه داشتن برخی اقلام تجاری برای مسافر ممنوع است این اقلام مانند دستگاه‌ها و تجهیزات الکترونیکی که کاربرد امنیتی و اطلاعاتی دارند، سیگارهای الکترونیکی، محصولات تولید رژیم صهیونیستی، آثار باستانی.

توصیه‌های لازم در خصوص خارج کردن کالاهای ممنوعه

خروج اسلحه و هرگونه وسایل غیر مجاز و نظامی مانند شوکر، باطوم، دستبند پلیس، جلیقه‌های مخصوص حمل سلاح و خشاب و غلاف اسلحه و همچنین انواع حیوانات مانند پرندگان زینتی ممنوع است؛ لوح و فرش‌های قدیمی(گران بها)، شیرخشک و.. .

فهرست داروهای ممنوعه و مقررات مربوطه (جریمه و یا بازداشت فرد حامل این داروها)

یکصد و نه (۱۰۹) قلم دارو از انوع مختلف دارو از جمله: استامینوفن کدئین دار، مورفین، داروهای بیماری صرع، داروهای بیماری سرطانACETORPHINE ACETYMETHADOL CANNABIS (شاهدانه) و … که به نوعی از مواد مخدر در تولید آن استفاده شده، واردات آن توسط مسافر ممنوع است. حمل این مواد حتی کمتر از یک گرم، مشمول جریمه مالی حداقل ده (۱۰) تا سی (۳۰) میلیون دینار، همراه با بازداشت حداقل بین شش (۶) ماه تا یک(۱) سال زندان به بالاست. حداکثر زندانی سی سال و یا حتی مواردی بوده که حکم اعدام برای وارد کننده صادر شده است. این ممنوعیت شامل انواع داروهای مجاز دیگر در حجم زیاد و غیر متعارف نیز است. علاوه بر آن، همراه داشتن انوع مواد مخدر (شامل تریاک، هروئین، شیشه، و….) و قرص‌های روانگردان بر اساس فهرست پیوست توسط مسافر ممنوع اعلام شده است. شایان ذکر است قره قروت بواسطه شباهت آن به تریاک و عدم مصرف در بین مردم عراق به عنوان مواد مخدر شناخته شده است. ورود موارد ذیل ممنوع می‌باشد:

– انواع مواد مخدر

– انواع سلاح و فشنگ

– داروهای حاوی مواد مخدر (کدئین دار ، ترامادول و …..)

قوانین و عرف های محلی

از آنجا که عراق یک کشور اسلامی محسوب می‌شود، لذا احترام به قوانین، سنت‌ها، آداب و رسوم محلی، به ویژه در ماه مبارک رمضان و یا هنگام بازدید از اماکن و زیارتگاه‌های مذهبی مهم در شهرهای مقدس کربلا، نجف، سامرا و کاظمین بسیار ضروری است. مسافران دقت نمایند قبل از اتمام اجازه اقامت در کشور مورد نظر به کشور بازگردند تا مشمول جریمه‌های سنگین نشوند، دقت شود هرگونه اهانت یا مسخره کردن افراد یا شخصیت‌های مهم سیاسی، عواقب خطرناکی نظیر بازداشت را به همراه خواهد داشت.

بهداشت و درمان

درجه حرارت در ماه های تابستان به بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد می رسد که می تواند منجر به کم آبی شدید بدن و مشکلات جدی برای سلامتی شود.

علاوه بر آن خطر ابتلا به بیماری هایی که منشا آنها از آب های آلوده است مانند بیماری های میکروبی روده ای (اسهال)، هپاتیت و تیفویید در عراق وجود دارد.

فرآیندهای درمانی در کشور عراق و شرایط پذیرش و بستری بیمار

امکان مراجعه بیمار به بیمارستان های دولتی و خصوصی و انواع کیلینک های پزشکی خصوصی مقدور است.

در بیمارستان های دولتی، بیمار پس از پرداخت حق ویزیت ۵۰۰ دیناری از مزایای دریافت داروی رایگان برخوردار است، ضمن اینکه هزینه درمان در بیمارستان ها بسته به نوع بیماری، مطلوب مراجعه کنندگان است. اما در بیمارستان ها و کیلینیک های خصوصی، هزینه حق ویزیت یک پزشک رقمی بین ۲۵ تا ۵۰ هزار دینار عراقی است و به علت قیمت تمام شده بالای تامین دارو از داروخانه های سطح شهر برای طبقه محروم جامعه، عموم مردم از مراجعه به این گونه بیمارستان ها و کیلینیک ها خودداری می کنند.

توصیه های مربوط به بلایای طبیعی

بلایای طبیعی در هر جایی از جهان می تواند رخ دهد، اما در عراق مساله شایع و متداولی نیست. به هنگام بارندگی های شدید، امکان سیل وجود دارد به ویژه در مناطق شمالی عراق.

ارز رایج و توصیه‌های تجاری و اقتصادی

ارز رایج عراق دینار عراقی است که هم اکنون نرخ برابری هر یکصد دلار آمریکا معادل ۱۴۷۰۰۰ دینار است. ورود تاسقف ۱۰ هزار دلار ( ۱۵ میلیون دینار معادل دیناری آن ) مجاز و بیشتر از این مبلغ می بایستی اظهار شود.

مسافران عزیز عنایت داشته باشند با توجه به اینکه واحد پول عراق دینار بوده و در منطقه اقلیم کردستان پول رایج ایران دریافت نمی‌شود، قبل از ورود به مرز در صرافی‌های مجاز اقدام به تهیه ارز مناسب (دلار یا دینار) نمایند.

همچنین دقت لازم در تهیه ارز در خصوص تقلبی نبودن بعمل آید تا دچار مشکلات حقوقی نشوند، به دلیل اینکه به همراه داشتن پول تقلبی مجازات زندان از ۳ ماه تا ۳ سال را به همراه دارد.

ارزیابی و اعتبارسنجی مزیت‌های کشور متوقف فیه

مزیت های عراق در شکل عمومی عبارتند از: کشور همسایه، مسلمان، وجود عتبات عالیات، مراسم سالانه اربعین حسینی، قبور پیامبران، ائمه و بزرگان دینی، ریشه های مشترک فرهنگی، هنجارها و بعضا ارزش های مشترک یا بسیار شبیه به هم، نزدیکی جغرافیایی و …